Để chuyển đổi từ lương net (lương thực nhận sau thuế và các khoản khấu trừ) sang lương gross (lương trước thuế và các khoản khấu trừ), bạn cần phải cộng ngược lại tất cả các khoản thuế và các khoản khấu trừ bắt buộc. Quá trình này có thể phức tạp vì các yếu tố như mức lương, tình trạng cá nhân, và các quy định của pháp luật về thuế và bảo hiểm xã hội có thể khác nhau tùy theo quốc gia và khu vực.
Dưới đây là một hướng dẫn chi tiết, giả định bạn đang ở Việt Nam, và bao gồm các khoản khấu trừ phổ biến:
Bước 1: Xác định các khoản khấu trừ từ lương gross:
Bảo hiểm xã hội (BHXH):
Người lao động đóng 8% mức lương đóng BHXH.
Mức lương đóng BHXH tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Bảo hiểm y tế (BHYT):
Người lao động đóng 1.5% mức lương đóng BHYT.
Mức lương đóng BHYT tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN):
Người lao động đóng 1% mức lương đóng BHTN.
Mức lương đóng BHTN tối đa bằng 20 lần mức lương tối thiểu vùng.
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN):
Tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần.
Bước 2: Xác định mức lương chịu thuế TNCN:
Thu nhập chịu thuế:
Lương gross + Các khoản phụ cấp, trợ cấp chịu thuế (nếu có) – Các khoản miễn thuế (nếu có).
Giảm trừ gia cảnh:
Bản thân: 11 triệu đồng/tháng.
Người phụ thuộc: 4.4 triệu đồng/người/tháng.
Các khoản giảm trừ khác:
Bảo hiểm (BHXH, BHYT, BHTN) mà người lao động phải nộp.
Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
Thu nhập tính thuế:
Thu nhập chịu thuế – Giảm trừ gia cảnh – Các khoản giảm trừ khác.
Bước 3: Tính thuế TNCN:
Áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần để tính thuế TNCN phải nộp:
| Bậc | Thu nhập tính thuế/năm (triệu đồng) | Thu nhập tính thuế/tháng (triệu đồng) | Thuế suất (%) |
|—|—|—|—|
| 1 | Đến 60 | Đến 5 | 5 |
| 2 | Trên 60 đến 120 | Trên 5 đến 10 | 10 |
| 3 | Trên 120 đến 216 | Trên 10 đến 18 | 15 |
| 4 | Trên 216 đến 384 | Trên 18 đến 32 | 20 |
| 5 | Trên 384 đến 624 | Trên 32 đến 52 | 25 |
| 6 | Trên 624 đến 960 | Trên 52 đến 80 | 30 |
| 7 | Trên 960 | Trên 80 | 35 |
Ví dụ:
Giả sử bạn có các thông tin sau:
Lương net: 15,000,000 VNĐ
Không có người phụ thuộc
Các khoản phụ cấp, trợ cấp chịu thuế: 0 VNĐ
Các khoản miễn thuế: 0 VNĐ
Mức lương cơ sở (năm 2024): 1,800,000 VNĐ
Mức lương tối thiểu vùng (tùy thuộc vào vùng, giả sử là 4,680,000 VNĐ)
Giải:
Đây là bài toán ngược, chúng ta cần sử dụng phương pháp thử và sai (hoặc sử dụng phần mềm tính lương) để tìm ra mức lương gross phù hợp. Tôi sẽ thực hiện một vài bước thử để minh họa:
Thử nghiệm 1: Giả sử lương gross là 18,000,000 VNĐ
1. Các khoản bảo hiểm:
BHXH (8%): 18,000,000 8% = 1,440,000 VNĐ (lưu ý, cần so sánh với 20 lần mức lương cơ sở = 36,000,000 VNĐ, trong trường hợp này lương gross nhỏ hơn nên không cần điều chỉnh)
BHYT (1.5%): 18,000,000 1.5% = 270,000 VNĐ (tương tự, so sánh với 20 lần mức lương cơ sở)
BHTN (1%): 4,680,000 1% = 46,800 VNĐ (mức đóng BHTN tính trên lương tối thiểu vùng)
2. Thu nhập chịu thuế:
18,000,000 VNĐ
3. Giảm trừ:
Bản thân: 11,000,000 VNĐ
Bảo hiểm: 1,440,000 + 270,000 + 46,800 = 1,756,800 VNĐ
4. Thu nhập tính thuế:
18,000,000 – 11,000,000 – 1,756,800 = 5,243,200 VNĐ
5. Thuế TNCN:
Bậc 1 (đến 5 triệu): 5,000,000 5% = 250,000 VNĐ
Bậc 2 (trên 5 triệu): (5,243,200 – 5,000,000) 10% = 24,320 VNĐ
Tổng thuế TNCN: 250,000 + 24,320 = 274,320 VNĐ
6. Lương net (ước tính):
18,000,000 – 1,440,000 – 270,000 – 46,800 – 274,320 = 15,968,880 VNĐ
Lương net ước tính là 15,968,880 VNĐ, cao hơn so với 15,000,000 VNĐ. Vậy, chúng ta cần thử lại với mức lương gross thấp hơn.
Thử nghiệm 2: Giả sử lương gross là 17,000,000 VNĐ
(Thực hiện tương tự các bước như trên, bạn sẽ thấy lương net ước tính gần hơn với 15,000,000 VNĐ)
Lưu ý:
Sử dụng công cụ tính lương:
Cách chính xác nhất là sử dụng các công cụ tính lương trực tuyến hoặc phần mềm tính lương chuyên dụng. Các công cụ này sẽ tự động tính toán các khoản thuế và bảo hiểm dựa trên thông tin bạn cung cấp.
Liên hệ với bộ phận nhân sự:
Nếu bạn không chắc chắn về cách tính toán, hãy liên hệ với bộ phận nhân sự của công ty để được hỗ trợ.
Mức lương tối thiểu vùng:
Mức lương tối thiểu vùng thay đổi theo từng khu vực và thời điểm. Hãy đảm bảo bạn sử dụng thông tin cập nhật nhất.
Các khoản phụ cấp, trợ cấp:
Xác định rõ các khoản phụ cấp, trợ cấp nào chịu thuế và khoản nào không chịu thuế.
Thay đổi về chính sách:
Các quy định về thuế và bảo hiểm có thể thay đổi theo thời gian. Hãy cập nhật thông tin thường xuyên.
Việc chuyển đổi từ lương net sang gross là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự chính xác. Hy vọng hướng dẫn này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các yếu tố liên quan và tìm ra mức lương gross phù hợp.